Người ta cứ thường nói, thời gian sẽ xóa nhòa tất cả. Nhưng thực ra không có cục tẩy nào ở đây cả.
Thời gian như một cái máy ghi hình, chạy liên tục, ghi liên tục, nhưng bộ nhớ giới hạn. Vì vậy, các thước phim được lưu trữ rất ư là chập cheng, không theo quy tắc danh mục nào cả. Như một cái thư viện mà chỉ có bà quản thủ mới biết sách nào để ở đâu. Lắm lúc, một đoạn phim ngắn nó lại tách ra thành nhiều đoạn cực ngắn khác và lưu trữ ở nhiều nơi khác nhau nữa kìa, cứ như cơ chế máy tính lưu dữ liệu 1 file nào đó, cùng 1 tập tin nhưng nó tách lớp thành nhiều đoạn mã và mỗi đoạn lưu vào một nơi nào đó. Khi chúng ta bật file, máy tính truy xuất và gom các đoạn vào rồi trình xuất ra.
Rồi một lúc nào đó, bộ nhớ nó tăng động, nó tự động chiếu lại vài đoạn cho chúng ta xem. Nhất là khi ở dòng hiện tại, ta gặp lại người, lại sự việc có liên quan 1 đoạn ký ức nào đó, thì cái bộ nhớ này nó như nhận được mã tìm kiếm cho đoạn phim đã ghi từ năm nảo năm nao, cứ như bạn đưa cái mã cho cô thủ thư viện và cô ấy đưa bạn quyển sách tương ứng.
Cứ vậy, bạn sẽ thấy thời gian như một cái ống 2 đầu, bạn chui vào ống này, đi xuyên xuyên và nhìn lại, bạn như đnag chui vào đầu kia, mọi thứ đều nằm trong ống, chui ra chui vào, ký ức của bạn, thanh xuân của bạn, nghiệp quả của bạn.
Có người còn nói thêm, cái ống này nó không thẳng tuột như ống nước, mà nó thông 2 đầu lại, có thể uốn éo nối liền 2 đầu thành vòng ống tròn. Và cứ vậy, ký ức và cuộc đời bạn cứ xoay vòng trong cái ống đó, mà trên thành ống thỉnh thoảng lại chiếu các đoạn phim ký ức cũ đã được lưu, một cách ngẫu nhiên nào đó.
Nỗi buồn đau của bạn, cứ mãi ở đó, cho đến khi bạn thực sự tìm được một cục tẩy để xóa nó hẳn khỏi bộ nhớ ký ức, song hành với dòng thời gian. Thời gian không phải cục tẩy, nó chỉ giỏi giấu đi giúp bạn 1 lúc nào đó mà thôi.
Cục tẩy thực sự, theo đến giờ mình biết được, đó là tâm rộng lượng tha thứ, đó là tâm an nhiên, bình lặng trước mọi việc diễn ra, đó là tâm buông xả, không còn quá kỳ vọng mong cầu ở sự việc, ở người phải thế này thế kia, là tâm chấp nhận trong an vui mãn nguyện, không phán xét, không đợi chờ một cái gì tốt hơn hay khác hơn, đó là thực hành thiền vipassana: quán sát thân, tâm, ý trọn vẹn để nhận diện và chấp nhận như mọi thứ đang là.
Tuệ Khiêm
Đà Nẵng 28/7/2025
